Maria Janion rekonstruuje fakty, przybliża literackich bohaterów, wreszcie przygląda się stereotypom. Szkicuje barwne losy Berka Joselewicza i przedstawia wysiłki Mickiewicza na rzecz utworzenia Legionu Żydowskiego, a także silną wiarę poety w "tajemniczą więź, łączącą naród polski z narodem Izrael". Mickiewiczowski Jankiel, który "Ojczyznę jako Polak kochał!" (jego pierwowzorem był prawdopodobnie Joselewicz), znalazł swoje miejsce w uniwersum polskiej wyobraźni zbiorowej, ale na kształtowanie się stereotypu Żyda znacznie silniejszy wpływ miała wizja Zygmunta Krasińskiego. Jego Nie-Boska Komedia została zainspirowana poglądami księdza Ludwika Alojzego Chiariniego, domowego nauczyciela Krasińskiego, który w swym dziele Teoria judaizmu (1830) pisał, że Talmud reprezentuje "najbardziej uciskający despotyzm religijny, najbardziej wyrafinowane oszustwo, najbardziej bezczelną nietolerancję" oraz przywoływał oskarżenia Żydów o mord rytualny.(www.merlin.pl)
"Książka jest pracą zbiorową o charakterze interdyscyplinarnym: jej autorami są literaturoznawcy, religioznawcy i filozofowie. Powzięli oni zamiar zbadania w jaki sposób tradycja gnozy lub jej kategorie odzwierciedlają się w dziełach literackich wybranych twórców XIX i XX wieku. Przesłanką do powyższych rozważań było przekonanie o swego rodzaju pokrewieństwie pomiędzy dążeniami gnostyka, pragnącego zgłębić istotę świata duchowego, a głęboką potrzebą pisarza i poety, by zdobyć wiedzę o tym, "co tajemnicze, nienazwane, niewyrażalne" .
UWAGI:
Bibliogr. s. 9-10, 277-288. Streszcz. ang.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni